اختصاصی _ دکتر عبدی در سیزدهمین کنفرانس بین‌المللی حقوق بین‌الملل سن‌پترزبورگ روسیه مطرح کرد:«عدالت، حق همگان است؛ نه امتیاز برخی» + فیلم
اختصاصی _ اقتصاد و فناوری _ رئیس کمیسیون بین‌الملل مرکز وکلا کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه، در سخنرانی خود با عنوان «حق بر دسترسی به حقوق قانونی و معاضدت حقوقی رایگان؛ پیوند عدالت، کرامت و تجربه جهانی» بر لزوم نهادینه‌سازی عدالت اجتماعی و حقوقی در سطح ملی و بین‌المللی تأکید کرد.
به گزارش «اقتصاد و فناوری»، دکتر عبدی در این گردهمایی معتبر بین‌المللی که در قالب سیزدهمین همایش بین‌المللی حقوق بین‌الملل در شهر سن‌پترزبورگ روسیه برگزار شد، سخنان خود را با سلام و درود آغاز کرده و در حضور عالیجنابان، حضرات محترم قضات، وکلای بین‌المللی، اساتید، پژوهشگران و همکاران گرامی، گفت:
«مایه افتخار است که در این گردهمایی بین‌المللی، در خصوص یکی از بنیادی‌ترین حقوق بشری یعنی حق بر دسترسی برابر به عدالت و خدمات حقوقی با شما به گفت‌وگو بنشینم.»
۱. مبانی بین‌المللی حق بر خدمات حقوقی رایگان
وی با تبیین چارچوب‌های حقوقی بین‌المللی، افزود:
«حق برخورداری از معاضدت حقوقی رایگان، ریشه در اصول بنیادین حقوق بشر دارد. ماده ۱۴ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی تأکید می‌کند که در دعاوی کیفری، هر فرد باید در صورت ناتوانی مالی، از کمک حقوقی رایگان برخوردار شود.»
دکتر عبدی در ادامه به اصول بنیادین سازمان ملل برای نقش وکلا (هاوانا ۱۹۹۰) اشاره کرد که دولت‌ها را موظف می‌داند تا دسترسی افراد کم‌برخوردار به وکیل و مشاوره حقوقی رایگان را تضمین کنند. همچنین خاطرنشان کرد:
«هدف ۱۶ از اهداف توسعه پایدار سازمان ملل (SDG)، ایجاد نهادهای پاسخگو، عدالت‌محور و تضمین دسترسی برابر همگان به عدالت است.»
وی افزود: در نظام‌های حقوقی پیشرو مانند فرانسه، آلمان، بریتانیا و حتی کشورهایی با اقتصاد در حال توسعه چون هند و برزیل، دولت‌ها سامانه‌هایی قانونی برای تأمین وکلای رایگان، به‌ویژه در امور کیفری و خانوادگی ایجاد کرده‌اند.
۲. تجربه جمهوری اسلامی ایران؛ مردمی‌سازی عدالت حقوقی
دکتر عبدی در ادامه، با اشاره به اقدامات جمهوری اسلامی ایران در این حوزه، گفت:
«در ایران، اصل ۳۵ قانون اساسی حق داشتن وکیل را تضمین می‌کند و با حمایت قوه قضائیه، مرکز وکلای قوه قضائیه مسئولیت راهبری و گسترش خدمات حقوقی رایگان را برعهده گرفته است.»
وی افزود:
«ما در ایران تلاش کرده‌ایم که این حق را از سطح قوانین و اسناد، به عرصه جامعه و زندگی مردم بیاوریم.»
در ادامه، دکتر عبدی به برخی طرح‌های اجرایی در این زمینه اشاره کرد:
طرح «وکلا در مساجد»: با حضور داوطلبانه هزاران وکیل در اماکن مذهبی، کلیساها، مدارس و دانشگاه‌ها، تاکنون صدها هزار مشاوره رایگان در سراسر کشور ارائه شده است.
ارائه خدمات حقوقی در امام‌زادگان و بقاع متبرکه: در این مکان‌ها، میزهای خدمت دایر شده‌اند تا عدالت در میان مردم و در متن زندگی جاری باشد.
طرح نذر وکالت: بسیاری از وکلای ما با نیت خیر، ارائه مشاوره یا نمایندگی رایگان را نذر می‌کنند. این پیوند میان دیانت و عدالت، تجربه‌ای بومی-دینی در راستای اسناد بین‌المللی است.
سامانه الکترونیکی ۱۲۹: برای دسترسی سریع، رایگان و شبانه‌روزی در سراسر کشور به وکلا و خدمات حقوقی و قضایی.
تفاهم‌نامه با نهادهای حمایتی: برای پوشش گروه‌های آسیب‌پذیر مانند معلولان، زنان سرپرست خانوار، کودکان بی‌سرپرست، خانواده شهدا و اقلیت‌های دینی و مذهبی.
۳. تأملی تطبیقی و جهانی
در بخش دیگری از سخنرانی، رئیس کمیسیون بین‌الملل مرکز با اشاره به تجارب موفق بین‌المللی اظهار داشت:
«امروز، نظام‌های حقوقی گوناگون در پی ایجاد مدل‌های نوآورانه برای تحقق عدالت‌اند.»
نمونه‌هایی از این تجارب که وی به آن‌ها اشاره کرد عبارت‌اند از:
در آفریقای جنوبی، سامانه «Legal Aid SA» با بودجه دولتی و وکلای آموزش‌دیده، سالانه به بیش از ۷۰۰ هزار نفر خدمات ارائه می‌دهد.
در کانادا و استرالیا، «کلینیک‌های حقوقی دانشگاهی» با همکاری دانشجویان و وکلای خبره، نقش مهمی در آموزش و اجرای عدالت ایفا می‌کنند.
در فیلیپین، کلیساها به محل ارائه مشاوره حقوقی رایگان برای اقشار محروم تبدیل شده‌اند؛ تجربه‌ای که مشابه آن در ایران نیز با حضور وکلا در مساجد دیده می‌شود.
۴. نتیجه‌گیری: عدالت، حق همگان است نه امتیاز برخی
در پایان این سخنرانی، دکتر عبدی تأکید کرد:
«دسترسی برابر به حقوق قانونی، یکی از ارکان کرامت انسانی است. نباید اجازه دهیم که نابرابری اقتصادی، سبب نابرابری در عدالت شود.»
اقتصاد و فناوری
آقای دکتر مرتضی عبدی ستاره ی درخشان وکالت در امور بین المللی.
سلام دکتر عبدی به معنای واقعی انسانی شریف و استادی تمام عیار است ان شاء همیشه موفق و سربلند باشند