🕊️ شهادت امام حسن عسکری(ع)؛ پایان حضور ظاهری امامان و آغاز عصر انتظار

در هشتم ربیعالاول سال ۲۶۰ هجری قمری، امام حسن عسکری(ع)، یازدهمین پیشوای شیعیان، به دستور معتمد عباسی در سامرا با زهر به شهادت رسیدند. این واقعه سرنوشتساز، علاوه بر شهادت مظلومانه امام، آغاز دوران غیب…
در هشتم ربیعالاول سال ۲۶۰ هجری قمری، تاریخ اسلام شاهد یکی از سرنوشتسازترین و جانسوزترین وقایع خود بود؛ شهادت امام حسن عسکری (علیهالسلام)، یازدهمین امام معصوم از اهل بیت (علیهمالسلام)، در شهر سامرا به دست حکومت عباسی و با توطئهای از پیش طراحیشده به وقوع پیوست. این واقعه نهتنها پایانی بر حضور ظاهری امامان معصوم بود، بلکه آغازی بر دوران غیبت و انتظار برای ظهور منجی موعود، حضرت ولیعصر (عجّلاللهتعالیفرجهالشریف) محسوب میشود.
زندگی در سایه اختناق
امام حسن عسکری (علیهالسلام) در سال ۲۳۲ هجری قمری در سامرا دیده به جهان گشود. فرزند امام هادی (علیهالسلام) و از نوادگان پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله)، ایشان در یکی از سختترین دورههای سیاسی تاریخ اسلام زیست؛ دورانی که حکومت عباسی با شدت تمام در پی کنترل، محدودسازی و حذف فکری و فیزیکی امامان شیعه بود. امام عسکری (علیهالسلام) در طول عمر کوتاه خود، تحت نظارت شدید، حبس خانگی و فشارهای امنیتی قرار داشت، اما با تدبیر، تقوا و شبکه ارتباطی پنهان، توانست معارف اهل بیت (علیهمالسلام) را به شیعیان منتقل کند و زمینه را برای دوران غیبت فراهم سازد.
شهادت با زهر، جنایتی برای خاموش کردن نور
طبق منابع معتبر تاریخی، شهادت امام حسن عسکری (علیهالسلام) بهوسیله زهر و به دستور معتمد عباسی صورت گرفت. این اقدام، بخشی از سیاستهای سرکوبگرانهای بود که هدف آن جلوگیری از گسترش نفوذ امامان شیعه و خاموش کردن صدای حقطلبی آنان بود. امام در سن ۲۸ سالگی، پس از تحمل بیماری ناشی از مسمومیت، در خانه خود در سامرا به شهادت رسید و در کنار مرقد پدر بزرگوارشان، امام هادی (علیهالسلام)، به خاک سپرده شد.
آغاز عصر غیبت و اثبات امامت حضرت مهدی (علیهالسلام)
شهادت امام حسن عسکری (علیهالسلام) نقطه عطفی در تاریخ تشیع است؛ چرا که با رحلت ایشان، دوران امامت امام دوازدهم، حضرت مهدی (علیهالسلام)، آغاز شد. در آن زمان، حضرت ولیعصر (علیهالسلام) تنها پنج سال داشت و برای اثبات امامت خود، نشانههایی را که پدرشان پیشتر به یاران خاص معرفی کرده بودند، آشکار ساختند. اقامه نماز بر پیکر پدر، پاسخ به نامهها، اطلاع از اموال مخفی و سخن گفتن با حکمت الهی، همگی از نشانههایی بود که امامت ایشان را برای خواص اثبات کرد.
امام حسن عسکری (علیهالسلام) با تدبیر الهی، جامعه شیعه را برای ورود به عصر غیبت آماده ساخت. ایشان با تأکید بر لزوم رجوع به نوّاب خاص و سپس عام، مسیر ارتباط با امام غایب را تبیین کردند. این آمادگی فکری و اعتقادی، زمینهساز پذیرش غیبت صغری و سپس غیبت کبری شد؛ دورانی که در آن، شیعه با تکیه بر عقل، علم و ولایت، راه هدایت را ادامه میدهد.
میراث علمی و فکری امام عسکری (علیهالسلام)
با وجود محدودیتهای شدید، امام حسن عسکری (علیهالسلام) آثار علمی و تربیتی ارزشمندی از خود به جای گذاشت. نامهها، توصیهها و تربیت شاگردانی چون احمد بن اسحاق، عثمان بن سعید و محمد بن علی بن بابویه، نشان از تلاش ایشان برای حفظ خط امامت و انتقال معارف اهل بیت (علیهمالسلام) دارد. ایشان همچنین نقش مهمی در آمادهسازی جامعه شیعه برای پذیرش غیبت امام زمان (علیهالسلام) ایفا کردند.
پیام امروز برای جامعه اسلامی
شهادت امام حسن عسکری (علیهالسلام) نهتنها یادآور مظلومیت اهل بیت (علیهمالسلام) است، بلکه تلنگری برای بازخوانی مفهوم امامت، انتظار و مسئولیتپذیری در عصر غیبت است. امروز، بیش از هر زمان دیگری، جامعه اسلامی نیازمند بازگشت به سیره علمی، اخلاقی و سیاسی امامان معصوم است تا بتواند در برابر چالشهای فکری و فرهنگی ایستادگی کند.
در این روز، دلها به سامرا پر میکشد؛ به حرم مطهر امام حسن عسکری (علیهالسلام) که در کنار پدرشان، امام هادی (علیهالسلام)، آرام گرفتهاند. و چشمها به افق ظهور دوخته شدهاند؛ به حضرت مهدی (علیهالسلام)، فرزند آن امام مظلوم، که وعدهاش روشنیبخش دلهای منتظر است.