برگزاری اجلاس بینالمللی «حقوق بشر با رهیافت شرقی»؛ نگاهی نو به عدالت جهانی با تأکید بر نسلکشی و مسئولیتپذیری بینالمللی

اجلاس بینالمللی «حقوق بشر با رهیافت شرقی» از تاریخ ۸ تا ۱۲ اردیبهشتماه ۱۴۰۴ با حضور نمایندگان ۲۳ کشور جهان در سه استان تهران، قم و اصفهان برگزار شد. این رویداد علمی و حقوقی با هدف ارائه دیدگاهی نوین و متفاوت نسبت به مفهوم حقوق بشر، به همت دانشگاه باقرالعلوم(ع) و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، و با همکاری مرکز وکلای قوه قضاییه، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده این نهاد برگزار گردید.
به گزارش اقتصاد و فناوری، در این اجلاس که با مشارکت گسترده شخصیتهای علمی، دانشگاهی و حقوقدانان بینالمللی برگزار شد، رهیافت شرقی به حقوق بشر به عنوان رویکردی مبتنی بر ارزشها و مبانی انسانی، دینی و تمدنی شرق مورد بررسی قرار گرفت؛ دیدگاهی که در تقابل با رویکرد استانداردسازیشده و گاه سیاسی غرب به موضوع حقوق بشر قرار میگیرد.
نشستهای تخصصی و محورهای مورد بررسی
در روز ۹ اردیبهشت، نشستهای تخصصی در قالب شش پنل همزمان در دانشگاه باقرالعلوم برگزار شد. در پنل F با محوریت «جرم نسلکشی و ابعاد اجتماعی آن»، نمایندگان مرکز وکلا و کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده به بررسی ابعاد پیچیده این پدیده پرداختند.
مروه کشیری، رئیس کارگروه حقوق بشر و حقوق بشردوستانه اندیشکده مطالعات راهبردی مرکز وکلا، در سخنان خود نسلکشی را فراتر از صرف کشتار جمعی توصیف کرد و آن را پدیدهای اجتماعی، فرهنگی، روانی و سیاسی دانست. وی بر نقش مستندسازی دقیق و علمی برای اثبات این جنایت و نیز پیشگیری از آن تأکید کرد و نمونههایی از حافظه تاریخی جهانی مانند موزههای نسلکشی را مثال زد.
وی با استناد به آیه شریفه “قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَکُمْ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ”، بر ضرورت ارائه دلایل مستند و معتبر برای اثبات ادعاها تأکید کرد و گفت این اصل قرآنی در حقوق کیفری بینالملل نیز جایگاه مهمی دارد. وی نقش ادله کارشناسی از جمله اسناد رسمی، گزارشهای پزشکی قانونی، تحلیلهای روانشناسی و دادههای آماری را در اثبات قصد مجرمانه (Mens Rea) در جرم نسلکشی کلیدی دانست.
سخنان دکتر مرتضی عبدی و پیشنهادات عملی
در ادامه، دکتر مرتضی عبدی، رئیس کمیسیون بینالملل مرکز وکلای قوه قضاییه، با اشاره به نسلکشی جاری در غزه و سکوت مجامع بینالمللی، تأکید کرد که این جنایت بدون بیتفاوتی ناظران جهانی ممکن نمیشود. وی با ارائه پیشنهاداتی در راستای تدوین منشور حقوق بشر شرقی، راهکارهایی حقوقی، اجرایی و بینالمللی برای مبارزه با نسلکشی ارائه داد که عبارتند از:
تصویب و اجرای کنوانسیون ۱۹۴۸ منع نسلکشی توسط تمامی کشورها
تقویت دکترین مسئولیت در برابر حفاظت (R2P) برای مداخله بهموقع جامعه جهانی
افزایش اختیارات و منابع دیوان کیفری بینالمللی (ICC) برای تعقیب مجرمان نسلکشی
ایجاد قوانین صلاحیت جهانی برای پیگرد بینالمللی جنایات نسلکشی بدون مرز جغرافیایی
توسعه سیستمهای هشدار زودهنگام برای شناسایی نشانههای اولیه نسلکشی
افزایش ظرفیت نیروهای حافظ صلح برای مداخله و حمایت از غیرنظامیان در معرض خطر
ارائه حمایتهای حقوقی و روانشناختی به قربانیان و حفاظت از مدافعان حقوق بشر
محاکمه مقامات عالیرتبه که در طراحی و تحریک نسلکشی نقش دارند
اعمال تحریمهای هدفمند علیه افراد یا دولتهای دخیل در نسلکشی
سرمایهگذاری در آموزش و آگاهی عمومی برای ترویج فرهنگ حقوق بشر و پیشگیری از نفرتپراکنی
در پایان، دکتر عبدی با استقبال حاضران مواجه شد و پیشنهادات ارائهشده وی در تدوین منشور حقوق بشر شرقی لحاظ شد. این منشور قرار است بهعنوان سند راهبردی در مواجهه با رویکردهای غربی در عرصه حقوق بشر، مبنای همکاریهای حقوقی بینالمللی قرار گیرد.
این اجلاس، آغازگر حرکتی تازه در بازتعریف حقوق بشر از منظر تمدنی و دینی شرق محسوب میشود؛ نگاهی که بر عدالت، کرامت انسانی و مسئولیت بینالمللی در برابر جنایات جمعی تأکید دارد.
اقتصاد و فناوری
آقای دکتر عبدی استاد و وکیل بی بدیل کشور. 🌹🌹🌹🌹🌹🌹
موجب افتخار است درمعیت جناب آقای دکتر مرتضی عبدی ،استادی باسواد وشجاع.باارزوی سلامتی و موفقیت در تمامی عرصه ها.
شاگردی و تلمذ در محضر استاد ارجمند و بزرگوار جناب دکتر مرتضی عبدی در عرصه ی بین المللی که الحق والانصاف از افتخارات خانواده بزرگ وکلا میباشند از افتخارات اینجانب است . دکتر عبدی ؛ رئیس کمیسیون بینالملل مرکز وکلای قوه قضاییه ؛ گامهای بسیار ارزشمندی در جهت اعتلا و تقویت و پرورش وکلای توانمند در عرصه بین المللی را برداشته اند . با آرزوی توفیق روز افزون برای ایشان